POI SHING-RA

Amyu langai mi gaw poi shing-ra lu shajang ai hkrai rai nga ai. Miwa ni gaw gaw nyen, myen ni gaw tajan, Gala gaw dewali, zawn re ai poi ni rai nga ma ai. Raitimung Jinghpaw ni lu ai poi shing-ra gaw shanhte lu ai poi shing-ra hte poi galaw ai ladat ni hta shai nga mali ai. Shanhte a poi shing-ra ni gaw amyu ting, mungdan ting, aten langai mi hta galaw chye ma ai. Jinghpaw ni a poi shing-ra ni gaw Jinghpaw ni yawng galaw ai poi raitim, aten langai mi hta jawm galaw ai lam n nga ai, poi langai mi hpe dinghku langai mi a poi hku sha galaw ai. Manau poi nga yang, dai manau dum ai nta hte sha seng ai, dai mare hte pyi n seng lu nga ai, raitim, dai manau gaw yawng dum ai manau rai nna yawng hte seng ai manau ngu yang mai nga ai. Shing rai nta langai mi a poi gaw amyu ting a manau poi hku lachyum lat la lu nga ai. Dai zawn rai poi shing-ra law law nga ai kaw na kaba dik ai poi shing-ra lahkawng hpe sha tang madun na nngai.

Manau poi

1. Manau a mying;- Manau a mying hpe chye lu na matu gaw Jinghpaw ni jaw jau ai nat ni a lam shawng chye na ra nga mali ai. Ninggawn Chyunun gaw nat shangai ai shaloi,

(1) Nat Gam - Sinlap-Mahtum Mahta ni.

(2) Nat Naw - Mu Nu-Matsaw ningtsang mu nat ni.

(3) Nat La - Lashe-Matsaw ningtsang mu nat ni.

(4) Nat Tu - Matsaw ningtsang mu nat ni.

(5) Nat Tang - Jan wa ningsang Tang.

(6) Nat Yaw - Madai-Lamu madai ni.

Nat yan nau ni yawng kru hta na uma hpungdim gaw Yaw rai nga ai. Yaw gaw nat uma re ai majaw nat ni a uma ginjaw daju rai nga ai. Yaw gaw nat ni a ginjaw gindai re ai majaw, mu ni a ginjaw gindai ngu mu dai ngu shamying sai. Mu dai kaw na madai byin wa ang sai. Bai nna jaw jau ai hte seng ai ga mung, nau ai, a hpang e jau ai, hpang e jaw ai, dai majaw madai nau, madai jau, madai jaw ai. Shawng na ga si madai nau ai kaw na manau byin wa ang sai. Hpa majaw nga yang manau shani na joiwa ga hpe madat ai shaloi, ji uma, nat chyau hpa, sinlai yaw, madai law, nga nna joiwa ai. Dai majaw Manau ngu ai gaw Madai nat hpe jaw ai ngu ai sha rai nga ai. Jinghpaw ni kam ai hku rai yang, masha hpe jam jau jaw, masha asak hkrung lam hpe htingbai htingna jaw ai sadan nat ni hta n lawm ai sha, Karai Kasang hpang maga nga nna shinggyim masha ni hpe karum makawp maga ai ni ngu kam ai, mu nat ni gaw shinggyim masha ni a sumri sumdam hpe shangang ya lu ai, matut ya lu ai.

Shaman chyeju jaw lu ai ngu nna kam ai. Hpa majaw nga yang, shanhte gaw Karai Kasang a ali ama ni rai nga ai, kaga nat ni hpe jaw ya ai lam gaw tinang hpe htingbai htingna jam jau n jaw na matu, tsan kau ai lam sha rai nga ai. Shing rai lamu madai Mu nat hpe jaw jau lu ai lam gaw Karai Kasang hpe jaw jau ai hte bung ai hku myit la nga ma ai. Shanhte a myit kata hta mung nat hpe jaw jau ai hku n myit ai sha, Karai Kasang hpe jaw jau ai zawn myit la nna myit lum nga ma ai.

2. Manau a Laklai ai Lam;- Langai ngu na laklai shangun ai lam gaw lahta e tsun lai wa sai hte maren, manau ngu ai gaw Madai nat jaw jau ai lam sha gaw rai nga ai. Raitimung kaga nat kahpu kanau ni hpe jaw ai hta nat Yaw uma hpe jaw ai gaw shai nga ai. Shai ai lam langai mi gaw nat Gam rai nga ai sinlap hpe nga law law sat jaw ai, raitim manawt dingsawt hte chying bau n lawm ra ai.

Nat uma rai nga ai Yaw (madai) wa hpe jaw ai shani chyu sha manawt dingsawt hte chying bau lawm ai marang e masha yawng shang lawm ka manawt lu ai rai nna yawng e awng sharawng ai poi tai wa nna poi sa masha law wa ai hte kaga nat jaw poi ni hta grau ah, grau hkik hkam ai poi tai wa sai. Lahkawng ngu na laklai shai ai lam gaw nat uma rai nga ai madai Yaw hpe jaw ai shani kaga nat yawng hpe jaw shalawm ra ai rai nna yawng hta grau kaba ai nat jaw poi tai wa ai. Dai hta grau nna jaw jau ai madang hpe mung grau shatsaw ra nga lu ai. U jaw ga ai wa hpe wa jaw ra ai, wa jaw ga ai wa hpe nga jaw ra ai. Masum ngu na laklai ai lam gaw nat kaga hpe jaw ai shani shinggyim mashanga yawng nga pra a lam hpe labau n htik ai sha, ji nat jaw jau wa ai labau sha htik ai.

Raitim, nat uma Mudai Yaw hpe jaw jau ai shani gaw ji nat labau hte nga yawng nga pra a labau hpe gawn nna dumsa ra ai majaw, dumsa ai aten galu ra mat ai. Kaga nat hpe dumsa yang, hkying hkum kru dumsa ra nga ai. Shing rai kaga nat hpe dumsa lu ai wa hpe hkringwa ngu shamying nna Mu Yaw Madai dumsa lu ai ni hpe jaiwa (joiwa) ngu shamying ai rai nna jaiwa ngu ai gaw Jinghpaw hpaji hta tsaw dik ai rai nga ai. Mali ngu na laklai ai lam gaw kaga nat ni hpe jaw ai shani shinggyim mahku mahkau masa n lawm ra ai. Raitim, nat Yaw hpe jaw ai shani hta gaw shinggyim htunghking ningli rai nga ai mayu dauma kashu kahkri kahpu kanau htunghking masa lawm ai hku jawm hpawng jawm chyawm ai lam lawm nga malu ai. Shing rai manau ngu ai gaw naura pa kaw manawt ai hpe sha ngu ai n rai, shi a lachyum nan Mu hpe nau ai, Madai hpe jaw jau ai lachyum rai nna jaw jau hpang ai lam hpe tsu ai shani kaw nna sinlai dan ai shani du hkra masum ya (sh) manga ya, (sh) matsat ya, dai nhtoi yawng hpe manau nhtoi ngu tsun ai. Raitimung, dai ni na aten hta gaw manawt dingsawt a mying hku sha chye na mat nga ai.

4. Manau nau ai tsang amyu myu;- Langai ngu na manau tsang gaw madai yit ai re. Madai yit ai shaloi gaw chying bau shup sheng yawng lawm ai, raitim naura pa de n re ai sha, madai dap kaw minit hkun, sumshi daram sha manawt ai majaw, manau ni hta na kadun htum ai manau rai nga ai. Madai yit ai lam gaw nta htawt, madai htawt ai shaloi hkan madai yit chye ma ai.

Lahkawng ngu na manau tsang gaw shadung jun, shadung baw zawn re ai ni, n-grang nnan nmyi sha ai shaloi hkan lana de mi sha naura pa kaw nau ai. Masum ngu na gaw kinsa madai manau rai nga ai. Kinsa madai manau ngu ai gaw madai nat ra hpe kinsa hte galaw nna nat ra lagaw hpe mung shakum de jun ai, kinsa madai manau gaw nau baw shana hte rai yang masum ya sha nau ai. Mali ngu na gaw laja madai manau rai nga ai. Laja madai manau gaw nau baw shana hte rai yang manga na rai nna, laja madai gaw madai nat ra hpe laja hpun chyen hte galaw ai. Manga ngu na gaw htinghtang manau rai nga ai. Htinghtang manau hpe gaw ndaw de manga ya, nbang de masum ya, yawng matsat ya rai nga ai. Nau baw hte nau dim hpe gaw ndaw de galaw nna nau tung masum ya hpe nbang de galaw nna nta ndaw hte nbang kade nde galaw ai majaw, htinghtang manau ngu ai rai nga ai. Ndai manau gaw grai lu su ai shani sha galaw chye ai rai nna masha yawng n nau lu ai manau rai nga ai.

5. Manau langai hte langai na aten ladaw ni;- (1) Manau langai hte langai na aten ladaw ni hpe tsun ga nga yang, kinsa madai lang ai ni gaw law malawng masum ning hta kalang dum ma ai. (sam zing qu yawq ngeq) nga nna tsun ai. (2) Laja madai lang ai nkau mi gaw dum ra ai hta hkan nna manau dum chye ma ai. Ju manau, sut manau, padang manau, jadip hpaw manau, lahta na zawn ra wa ai hta hkan nna dum ma ai. (3) Masha langai mi a prat hta manau kalang sha dum ai mung nga ai. Ga shadawn 1991 ning hta dum ai Mali Nmai walawng na Mahtum ni a manau gaw Mahtum duwa La Raw shi a prat hta shawng na lang dum ai manau rai nga ai.

Dai majaw manau jaiwa ai shaloi (ju shingtung wang, shing-ra nau Gam shang) nga nna manau jaiwa ai. Dai manau gaw Mahtum duwa La Raw a matu shawng na manau re ai majaw, manau a mying hpe Gam nga nna shamying jaiwa ai rai nga ai. Shawng de shi a kawa naw nga yang na manau gaw kawa ni na manau sha rai nga ai. (4) Manau nkau mi gaw manau dum ai hkringhtawng n lu ai raitim, lu sut lu su, nga mu nga mai wa ai rai nna kaga manau hkringhtawng lu ai ni kaw ja hpaga jaw nna shap dum chye ai. Dai zawn re ai manau gaw matut nna sut su ai lam n nga ai rai yang, dai nta gaw shawng de mung n dum yu ai, hpang de mung n dum ai, dai manau gaw manau shingtai sha rai nga ai.

Mangbru poi

Poi lamang kaba ni;-

1. Bunghkaw ni;- Bunghkaw ngu ai gaw si nta, mangbru nta hpe sa karum ai kumhpa hpe tsun ai rai nga ai. Raitim si ai wa hpe madung dat jaw sha ai rai nna jaw jahtum, ya ginchyum ngu tsun ai. Dai bunghkaw ngu ai hta shat lit, shat kada, u hkai,wa, nga du hkra lawm nga ai.
(1) Hpu nau bunghkaw;- Hpu nau bunghkaw gaw si ai nta, si ai wa a kahpu kanau ni yawng tinang a hpu nau wa si mat sai majaw, sa jaw jahtum dat ai mung nga ma ai. Naw hkrung nga yang, masha shada hkau chyap ai zawn numla ni mung hkau chyap sana re ai majaw, numla sa garan shakram la ai lam mung rai nga ma ai. Mangbru poi de hpu nau kade du yang kade na hpe alang ta gumhpawn nna dumsa ap ya chye ma ai. Dai hpu nau bunghkaw hte loi bung ai gaw ngam nga ai nta masha ni a bunghkaw rai nga ai. Dai bunghkaw gaw dinghku sutgan, u, wa yam nga garan jaw dat ai mung rai nga ai.
(3) Mayu bunghkaw;- Mayu ni gun sa ai kumhpa gaw mayu bunghkaw rai nna si ai wa tinang a dauma wa hpe sharung kungdawn shakau jaw jahtum dat ai mung rai nga ai. Si ai wa a numla hte sa garan jahka la sai ngu ai lachyum rai nga ai.
(4) Dauma bunghkaw;- Dauma ni yawng tinang a mayu wa si sai majaw, htawm hpang de shi hpe shayi hpu jaw na lam n nga sai rai nna dai ni sa jaw jahtum shalawm dat ai lam rai nga ai.

2. Tsu nat a nat ra ni;- Mangbru poi ten hta tsu nat a matu nat ra ni hpe galaw nna jaw jau dat nga ma ai. Dai nat ra ni gaw kaga nat ni a nat ra ni hte n bung ai, nat ra ni yawng a shing-ra maka ni hpe si ai wa hte seng ai hku maka shapraw nna galaw ma ai. Dai nat ra ni hpe jun ai shaloi, hkungga ni hte jun ai zawn bai baw ai shaloi mung hkungga ni hte bai baw ai.

(1) Numjang;- Numjang hpe nta gumgun nat a shara kaw galaw nga ma ai. Numjang hpe hpun pyen hte galaw ai rai nna dai hpun pyen hta shadung maka ni ka da nga ma ai. Raitimung dai maka hpe gaw shadung maka hte nhtan shai ai hku ka da nga ma ai. Shadung maka hpe la hkra hku singgawq ai rai yang, numjang maka hpe lapai hku singgawq nga ma ai. Shadung maka hpe matu shadap nna ka ai rai yang, numjang maka hpe gaw matu shayup kau ai hku ka nga ma ai. Dai numjang gaw tsu nat a matu mangbru poi laman aten tup shanu nga na shara rai nga ai.

(2) Karoi;- Lahkawng ngu na nat ra gaw mangbru nta a ndaw ningchyun ang ang kaw nhkun kaba htu nna lap shatut da ai kawa ni hpe shabawn jung da nga ma ai. Dai kawa nkau mi hpe gaw kawa ndung daw kau ai rai nna nkau mi hpe gaw ndung ngam da nga ai. Ndung daw kau ai kawa gaw si ai wa a matu rai nna ndung shatut ai kawa gaw naw hkrung nga ai ni a matu re nga ma ai. Dai hpe karoi ngu shamying ma ai. Dai kawa wahpang gaw tsu nat hpe sat jaw ai hkungga nga wudang mung shatai nga ma ai. Dai kawa wahpang hte rau hpun pyen ladau pinra mung galaw da ai. Dai kaw tsu nat a matu nat shan hpe mara da ya ai.

(4) Hkinchyang;- Masum ngu na tsu a shara gaw hkinchyang rai nna lup wa kawng kaw galaw da nga ma ai. Dai hkinchyang a ningchyun shing nrai, nta baw gaw lamu de shayawn da nga ma ai. Tsu nat gaw lamu de wa mat na ngu ai lachyum re nga ma ai. Dai hkinchyang a nnang ngu na hpe grai sung hkra htu kawan da chye ma ai. Dai htu kawan da ai nhkun hpe lup hka ngu shamying ai. Htu kawan da ai kata zinlawng hpe gaw tsu nat a shara rai nna shi mung lamu ga madu ai shinggyim masha langai mi rai nga ai majaw, lamu ga masat garan ya dat ai re nga ma ai.

Dai majaw naw hkrung nga ai ni nga pra shanu na, galaw lu galaw sha na lamu ga hte htu di garan kau ai re nga ma ai. Ndai tsu nat a shara masum gaw nta nhku kaw nna nta ndaw, nta ndaw kaw nna lupwa kawng, angwi sha nawt nawt rai, dum nta kaw nna pru hka shangun mat wa ai lam mung rai nga ai. Nat ra hta n lawm ai tsu nat a matu galaw ya ai hking langai mi gaw dawnghkawn rai nga ai. Mangbru poi aten hta mangbru nta a lapai lahkra sumpan noi ai, kawa htau mawng dawnghkawn ni hpe jung da nga ma ai. Dai dawnghkawn gaw kaga siq arung arai ni hte n bung ai sha arawng malaq ai, arawng galaw ai lachyum rawng nga ai.

3. Jahpu hkungga ni;- Jahpu hkungga ni hpe numjang jun, karoi jun, dawnghkawn jun ngu nna hkungga langai mi hpe sat mai ai. Lu lawm ai ni gaw langai san san mung sat ma ai. Lupwa kawng de mung lupwa hkyen ngu hkungga langai, hkinchyang gap ngu kaga hkungga langai, lup hka htu ngu hkungga langai sat chye ma ai. Dai hte yawng hpe gumhpawn nna mung sat chye ma ai. Hkungga madung hpe gaw shagyi nga ngu shamying ai. Shagyi nga gaw mangbru poi a hpungdim nga mung rai nga ai. Shagyi nga dumsa ai shaloi, mangbru labau hpe gawn let, dumsa ma ai. Mangbru labau gawn ai shaloi du magam ni gaw labau sanit du hkra gawn nna yu maya ni gaw labau mali du hkra gawn nna dumsa chye ma ai. Shagyi nga ngu shamying ai lam gaw dai nga a matu si ai wa hku nna naw hkrung nga ai ni hpe sali wunli nhtang garan ya ai ngu kam ai. Jinghpaw ni gaw law htam galu kaba ai lam hta shagyi hpe lang chye ma ai. Shing rai shagyi nga ngu shamying ai rai nga ai.

3. Manawt dingsawt lam;-

(1) Kabung;- Kabung hpe e mangbru poi ten hta shana aten rai jang dai nta a madin hpe shinggrup nna dum nga ma ai. Bau kaji kaba n bung ai masum hpe dum gindawng nna dum nga ma ai. Kabung dum ai shaloi nta madin hpe kalang mi shinggrup yang, manawt maka langai mi bai galai nna dum nga ma ai. Kabung hpe mangbru poi aten n law htum lahkawng na dum ai rai yang, nta madin hpe kalang shinggrup yang manawt maka langai galai ai hku sawn yang, maka grai law nga ai. Manau manawt maka gaw shi jan she nga ai, raitim kabung manawt maka gaw tsa lam mai du nga ai. Dai rai nna Wunpawng sha ni a manawt maka law malawng hpe kabung maka kaw shalawm da nga ai. Kabung maka ni hta na nkau mi gaw siq maka, si ai wa hte seng nna yawn hpa, htum hpa, mat hpa maka rai nga ai. Raitimung, law malawng gaw shinggyim masha nga pra maka, galaw lu galaw sha maka ni rai nga ai.

(2) Ndawng;- Ndawng kahkrang manawt ai gaw manau rai nga ai. Mangbru poi kaw nau ai majaw manau n ngu ai sha, ndawng ngu shamying ai lam rai nga ai. Manawt ai lam, chying bau dum ai lam ni yawng manau hkrai rai nna nau shawng lahkawng rai nhtawm, ri nawng lang da ai sha shai ai. Ndawng hpe manau hkringhtawng lu ai ni si yang, manau hte shagrau dat ai hpe tsun nga ai. Ri nawng langai hpra lang da ai nau shawng yan woi awn ai hpe mu lu nga ai. Dai nri langai mi gaw sut ndawng ngu ai, naw nga ai ni a matu rai nna kaga langai mi gaw katsan ndawng ngu ai, si mat ai wa a matu rai nga ai. Hpang jahtum ndawng sat ai shaloi, sut ndawng hpe nta nhku garap rap sawn de wa da nna katsan ndawng hpe gaw lup de sa kau na rai nga ai.

(3) Num jang, karoi, dawnghkawn baw lamang;- Lahta e tsun ai ni yawng hpe hkungga hte run ai lamang shawng galaw ngut jang run,dawm, baw kau na rai nga ai.

(4) Darawt hpang;- Darawt hpang ngu ai gaw tsu nat hpe nta nhku numjang kaw nna sharawt nhtawm, karoi nhkun yang kaw sa da ai hpe tsun ai. Dai karoi pawt kaw tinang la wa ra ai arung arai lit ni, hkungga ni, baw jinghkum nna dumsa wa a tsu shawawn lam madun ai ga hpe la nga na matu htet da nga ai. Shi hpe numjang kaw nna shayu ai shaloi, nbang lam hku hkum pru, shahpung gumgun sumri hta dau na, magaw lam hku hkum pru, matsaw sumri hta dau na, shahpung shachyang lam hku hkum pru, madaw jahka sumri hta dau na, chyinghkyen hku hku yu nna npu walawng lam hku ndaw yang, karoi nhpang e sa tsap la nga u nga nna dumsa na rai nga lu ai.

(5) Tsu shawawn ai;- Shinggyim wuhpawng rai nga ai mayu dama lam, kahpu kanau lam, si ai wa a hkum tsawp hte seng ai lam, kun dinghku hte seng ai, mang lup ai lam ni mangbru poi hte seng ai magam bungli yawng ngut jang gaw si ai wa/jan a tsu numla hpe sa kau na lamang sha nga masai. Nhku kata na mangbru poi hte seng ai arung arai ni mung yawng run nna shapraw na hte shapraw, jahten na hte jahten kau sai. Tsu nat hpe mung nta ndaw karoi nhkun yang kaw sa tawn kau sai. Tsu nat mung shi la wa ang ai shi a arung arai ni hpe gun na hte gun, dun na hte dun, hpai na hte hpai rai dumsa wa a lam matsun ga galoi tsun pru wa na sha la nga sai.

Shing rai jin jin rai sai nga jang, dumsa wa gaw shawng e mangbru poi ten hta numjang jun ai shara yang, nta magaw lam kaw shi a hpun palawng ni hpe mung, hkrun lam hkawm na hku sumraw shakya kau, nhpye n-ga, bunghkaw ni hkaw shatsawm kau rai nna shi a lata hta lang da ai nri hpe chyinghkyen de galun jung dat ai hte lupdan nhtu hte mana wanhtaw hpe dai nri a dumsa wa shi hpang maga de tawn nhtawm, lagaw hte dahpran da let, tsu nat hpe kaji kawoi ni wa ai lam de matsun madun dat na rai nga ai. Tsu shawawn ai daw hpe garai n tsun yang, dumsa wa lang da ai arai ni a lam hpe shawng tsun ra na ga ai.

Shi lang da ai nri gaw hkrun lam hkawm sa na ngu ai lachyum rai nga ai. Jinghpaw ni gaw dawhkrawng sumdoi ribat ni hpe lam galu hkawm ai shaloi lang ai baw rai nga ai. Wan nhtaw daw gaw mangbru poi kaw shadu sha ai mana shat si wawn ai wanhtaw daw rai nga ai. Dai zawn wanhtaw shalawm ai lam gaw shi shawawn ai tsu nat gaw teng teng si sai, teng sha bru makoi sai ngu ai lachyum sakse madun mayu nga ai. Nhtu ndawng gaw lup dan nhtu rai nga ai, lup mung htu sai.Mayu ni kaw na mung lup hka dan sai. Dai majaw shi tsu nat hpe lam madun shawawn ai lam gaw shingdang shara n nga sai.

Tara shang tsu shawawn ai hpe mung, mangbru labau tsun ai zawn kasi hku nna tsun madun na nngai. Dai majaw masha law malawng chye na ai shara hpe tsun nna lachyum shaleng ga nga yang, mangbru poi gaw Myitkyina ga kaw re ai hku ga shadawn la ga. Dumsa wa a makau kaw mangbru poi nta madu shing nrai, dai mangbru poi galaw ai nta a tsu shawawn lam hpe chye ai salang wa dung nga na rai nga ai.

Mangbru poi sa masha hte nta masha jinghku ni yawng mung ndai aten hta gaw kaga galaw na poi lamang ngut sai majaw, tsu shawawn ga madat na matu yawng zim nga ma ai. Dumsa wa gaw shawng e tsun sai hte maren, nri kaw jum let, nri ri pawt kaw tawn da ai lupdan nhtu hte mana wanhtaw hta da hpran da let, si ai wa a tsu nat mying gang ai hte ngai tsamun ara dang, dumsa dinghkawng majai chyang hkringwa, gaw tsamun nat hpe kaji kawoi wa lam madun sana re ai majaw, nang a arung arai ni yawng hpe yai ai hprai ai n nga hkra hta gun hta lang nna shajin nu, ngai gaw nang hpe n-gup aga dumsa ga hte she matsun na rai nna ndai nri jun da ai kaw na gaw n lai sa wa na nngai ngu shawng tsun let, kaga num she hkum shang, hkum hkawm, ngai dumsa wa tsun ai lagaw lahkam hkindawt numshe n shut ai sha sa nna ngai tsun ai daru, dabang saqra, mahkrai ni hpe hkum hprai, shaloi ningji ningwoi nga ai de hkrang na re.

Shawng nnan e nang a matu galaw da ai lupding lupwa na hkinchyang, ningnaw gawq chyawng ni hpe sa la shayan mat wa u, ngam nga ai nta masha ni a gawq kan num la hpe manang hku hkum woi, nai mam sut, u sut, wa sut ni hpe hkum shalawm mat wa, shing rai sumpra bum mawdaw lam hkan mat wa u, Nbawn lup ga du wa na sindai, Wadu Nawng Nang ga e pru wa sit, Alam ga hku sharaw kahtawng chyingma prang hku Tang Hpre mare lai mat wa nna Sumpra bum lam a hkra maga de num she mat wa u. Dai kaw Mali hka hpe gwi htau daru kaw rap u, Aye yang du mat wa u, Njang Yang e pru, Summa tu ga du, Lai kum ga hku zai ru ga lai, Dau mang yang e pru, dai kaw na Dinggram ga hku Jawa hka rap, Hkaram Pungga hkran lung, shat hka kaw hka shin, shat sha, hpun palawng galai nu, ndai shara kaw du jang gaw lam chye ai nta madu wa n tsun lawm ra sai. Dumsa wa shi a lit rai nna Jinghpaw ni yawng hpe matsun ai tsu wawn masa lam hku dumsa na rai nga ai.

Shat hka hpe gaw ninghpraw hka ngu nna mung shamying na rai nga ai. Dai shat hka hkahku kaw shat bum ngu ai nga ai, lawu de yu wa sai ni gaw dai shat bum kaw shawawn bang ai. Dai bum hpe dahpran bum ngu nna mung nkau mi tsun ma ai. Lachyum gaw dai bum kaw dahpran nna lamu de lung na hku rai nga ai. Tsu shawawn ai hte seng nna anhte yu maya masha a matu grai shuk shanut dum ai lam ni nga ai. Buga nkau mi tsu shawawn ai hpe mangbru poi a lamang jahtum hku galaw nna tsu ga kaw shawawn bang da nhtawm, hpang shaning she jan ga sa ai lam ni galaw ma ai.

Hpang shaning hpe jan ga sa ai gaw nat jaw sha ai, manau dum ai zawn re ai lamang hta dumsa shalawm kau ai hku rai sam ang ai. Dai zawn rai jan ga sa ai hpe gyiktawq ngu tsun ai. Shara nkau mi hta dai tsu shawawn ai shana de nan hka shin shangun, hpun palawng galai, shat sha la nna gaw dumsa wa n lu hkan sai, naw hkrung nga ai ni n mai sa shi ai shara de dumsa ga hte matsun ai sha galaw dat nga ai. Mangbru poi hpang ai shaloi nan mang jasu dumsa ai shaloi, ningshu malu, ningsha malu pra ni nang hpe tsamun moi nu, zumhkum mangbru nna tsamun lamyi yum, zumhkun lamang htum yang nang hpe jan hkaw de sa, shata hkaw de da na nga ma ai, nga nna dumsa ai hpe madat yang, mungkan ga kaw n re ai sha, kaga mungkan de sa na lam gaw yaw shada nga ai.

Dai ninghpraw hka kaw hka shin, hpun palawng galai ai hte gaw ji majing rai, nat majing tai, yu magang kabrim, mada magang kabrim mat sindai nga ai, shagun dat ai shat mung dai shara kaw sha shangun nga ai. Shat sha ai mung hpang jahtum rai sai lam tsun ai, hpang de gaw shat sha n ra sai, dai ninghpraw hka gaw mungkan ga hte sumsing lamu lapran na hka shatai nga ai. Hka a wawra hkran gaw garai n si ai ni kadai mung n du, n lai mai ai, dai kaw nna lung mat wa yang, lam numshe jahku nga ai lam matsun ai, shi ngu na numshe kaw shang shangun ai. Dai shara kaw wa la shingtai gale ai shara nga ai, dai shara gaw sumsing lam de lung ging n lung ging, hkap jep ai shara gate rai nga ai. Shingtai kaba langai mi nda ban rai lam kaw pat taw nga ai, shi a hkum hpe kun di dat yu, num di dat yu, kren rai jen wa yu rai nga ai.

Dumsa wa gaw tsu nat hpe kren rai jen nna nem mat wa ai shaloi, shingtawt lai shangun nga ai. Lama wa mungkan ga nga yang, mara galaw hka kap nna lamu de lung n ging ai tsu nat rai yang, shi gumhtawn ai shaloi shingtai gaw num rai tsaw wa nna adawt galau dat dat rai, galoi mung lu lai sa na n rai, dai shara kaw nna ngarai mung de yawng mat wa na sha ang ai. Raitimung dumsa wa gaw dai kaw n lu lai ai lam hpe n tsun ai, lu lai ai hku sha tsun ai, raitim n lu lai nna ngarai mung du ai grai nga ang ai. Lama lu lai mat wa ai rai yang mare du sai, mare kaw gaw nta ni law law lam makau kaw nga shajang ai, nta jahku lai kau da nna shi ngu na nta hta jashawn ai. Dai nta kaw gaw ji woi ji wa ni yawng nga ai. Dai mare gaw shinggyim masha sa tai nna bai wa ai numla ni nga ai mare rai nga ai. Raitim sumsing lamu kata e gaw rai sai, kaga lamu madai ni, mu nat ni nga ai mare law law mung dai kaw rai sai.

Karai Kasang shi nan up hkang ai mare mung rai nga ai. Yuda makam masham hta Abraham nga nga lu ai ngu tsun ai. Ahbraham gaw masha tai yu sai wa rai nga ai. Nkau mi jahku numshe ngu ai gaw mungkan ga kaw re ai nga ma ai. Yuda chyum laika ni hta Yaw Dan hka wawra hkran ngu ai gaw sumsing lamu hpe mung tsun ang ai. Hka nan mung ngu ai mung Karai Kasang a mungdan hpe mung tsun chye ai. Dai zawn re ai ga shabung ni rai nga ai. Ya gaw numla tsu nat hpe lamu de bai shawawn ai lam gaw ngut sai. Raitim, dai numla gaw kanang na pru ai rai ta? san mayu ai lam nga na rai nga ai. Npawt e Karai Kasang gaw masha hpe hpan ai shaloi, tsang hte tsang shabyin ai ngu tsun saga ai. Shawng npwt e asak ngu ai, dai asak hpe nsa summwi zawn re ai ngu tsun ai.

Dai hpang Chyi Nma, Pri Npra, Rip Sumwawp, Hkrip Sumhkrawp, Dum Sumwan, Ninggawn Chyunun, Hpunggam Woishun, ndai Ninggawn Chyanun hte Hpunggam Woishun yan gaw hkrang hte wenyi kayau ai yan rai nna hkrang kata nat hte hkum hkrang lu ai masha, dusat hpe shangai nga ma ai. Dai hta na masha gaw wenyi numla hta hkum shan hkum hkrang dagraw ai rai nga ai.

Dai majaw hkum hkrang si jang, wenyi numla gaw myi na shi a n-pawt nhpang Karai Kasang maga Karai a buga de bai wa mat ai lam rai nga ai. Jinghpaw ga gaw mu lu ai maza hpe hka hte shatsai ai hpe kashin ai ngu tsun ai hte maren, n mu lu ai maza n hpru n mai, n kaja ai hpe hka hte jasan ai hpe lapri ai ngu tsun nga ai. Ndai shara kaw mangbru poi galaw ai nta, shat gawk dawdap, di sumlaq, ban hka wan, nhtu n-ga, nta masha, hkinjawng dumsa gainu gaihpang, hpajau hpala, jinghku ni yawng mung siq lam, yawn lam lamang jum sai hte dai n ra sharawng hpa lam hta asung jashawn jai lang sai arung arai yawng hpe jasan jaseng la ra mat sai. Dai majaw tsu nat hte shi a rai ni yawng hpe lupwa de sa kau dat ai hte nta lapri ai lam galaw nga ma ai. Nta lapri ai hpe mung dumsa wa nan dumsa ga hte kawa dumlawng kaba kaw hka jahpring lang nna shagaq dingwum hte shawng e tsun lai wa sai masha shara, arung arai yawng hpe lamat bun nna dumsa ai rai nga ai.

6. Lalaw ai;- Lalaw ai gaw naw hkrung nga ai ni a numla n hkum mat ai hpe bai shaga jahkum ai hpe tsun nga ai. Mangbru poi galaw ai nta gaw masha si ai nan mung numla dam hpa rai nga ai. Tinang kanu kawa n ja n hpra re ai n nga mat ai, bai nna mangbru poi galaw ai shaloi gaw masha baw amyu myu hkum ai, sanat mahku, masha hkrap nsen, garu kachyi rai nga ai. Masha sha nrai, nat law law mung du hpawng chye ai, shan sat sangau shamawng sai majaw, n kaja ai nat matse, hpyi lamum, saqwa saqdan nat hkrai rai na rai nga ai. Dai majaw mangbru poi tsep kawp ngut jang gaw nta masha ni a numla ni, hkinjawng dumsa poi lamang jum ai ni a numla ni hpe mung shaga nna tinang a hkum gawng hkum hkrang de yawng bai gumbawn na matu, numla shaga lalaw ai rai nga ai.

Sara Pungga Ja Li
Source; Jinghpaw a hkap la hkan sa shatup la (Pang 1)